Utuh Karinyum Si Naga Hirang (Bagian 5)
Lima
Sakalinya Utuh Karinyum asa
karasaan banar bagana di Kampung Dadap. Kada ingat lagi inya handak balalah di jagat
pandikar Hujung Tanah maamalakan ilmu nang dipakulih matan pagurunya. Kada
karasaan pitung ari hudah inya bagana di rumah Pambakal Acut. Lawan Diyang
Ruyan inya kaliyatan hudah rapat banar, hudah saling bakakatujuan. Hudah saling
jatuh cinta, jar urang wayahini.
Pambakal
Acut basukur banar napa nang diharapakannya takabul maliyat anak bibiniannya
hudah taulih sasangkutan hati balahan jiwa. Malam nang kawalu Utuh Karinyum
bagana di rumahnya, baastilah inya mangiyaw Utuh Karinyum saurangan.
“Ada
nang handak kupandirakan, Tuh ai,” jarnya pas kaluarganya hudah pina guringan.
“Napa?”
“Kaya
ini, Tuh ai. Mudahan haja aku kada salah liyat wan kada salah sangka. Aku
handak batakun lawan diikam. Ni kita anggap haja pandiran urang tuha lah? Lain
pandir kakanakan lagi?”
“Inggih,
Pakacil ai!”
“Ikam
babanaran katujulah lawan anak diaku si Diyang Ruyan tu?”
“Nyata
ai, Pakacil ai!” jar Utuh Karinyum lakas. “Siapa nang kada katuju lawan anak
pian nang sing bungasan tu?”
“Kada
inya kaya itupang. Maksud diaku ni, ada kada ikam ni bamaksud handak babini?
Handak maambil anakku tu bini?”
Mandangar
tatakunan nang kaya itu, bagiras kapala ai Utuh Karinyum. Banaran pang
rambutnya barasih haja kada bakayakih, tagal asa jadi gatal kapalanya pas
ditakuni kaya itu. Asa bingung jua inya. Sualnya inya marasa diri masih anum.
Papadah pagurunya sakira maamalakan ilmu nang dipakulih balum digawi manuntung.
Balum sawat sabulan inya turun gunung, handak kawin hudahlah? Ditatawa akan
pagurunya narai kaina. Artinya sabuting apilan kada kawa diliwatinya hudah.
Inya taguda bibinian. Banaran haja pang tagudanya lain taguda nang kada baik.
Wajar haja urang tu handak kawin luku? Tatarik lawan bibinian?
“Ni,
ulun muhun ampun lawan maap haja pang, Pakacil lah?”
“I’ih
ah. Kaya apa maksut ikam sabujurnya?”
“Tarang
tarus haja. Ulun ni katuju banar lawan Diyang Ruyan anak pian tu. Jadinya am
ulun asa karasaan banar bagana di rumah pian ni. Saban hari asa handak
baparakan haja lawan diinya.
Mandangar
tatakunan pian tuti, hanyar pikiran ulun tabuka, sabujurnya ulun ni masih
banyak gawian nang balum ulun gawi. Papadah paguru ulun balum ulun gawi
manuntung sakira maamalakan ilmu nang ulun pakulih matan sidin di dunia naini,
nang tapanting di jagat pandikar.
Tampuli
ulun masih anum, balum baisi tanggungan, ulun handak maamalakan dahulu ilmu
ulun. Ulun handak balalah hulu maliliyat dunia nang luas ni. Barang ai di
dairah Hujung Tanah ni haja, kada usah bakuliling sa-Tanjungnagara-an.
(Tanjungnagara yatu sambatan urang lawan Kalimantan lagi bahari).”
“Bujur
jua pang maksut ikam naitu. Aku mangarti haja. Mun maksut ikam kaya itu, ni
amun kada dianggap ikam mamaksa, aku handak pang manyurung pandapat....”
“Napa
tu, Pakacil?”
“Amun
ikam handak jua balalah hulu di dairah Hujung Tanah ni, nah sakira aku,
kaluargaku di sia, tamasuk Diyang Ruyan ada kaingkutan nang pasti, sakira
hubungan ikam lawan anakku jangan rambang, hakunlah ikam amun balarangan haja
hulu lawan anakku?”
“Balarangan?
Maksud pian baatar patalian hulu?”
“I’ih.
Nitu amun ikam mau. Kami gin kada handak mangalihakan ikam. Kami hudah tahu
ikam kada baisi kuitan lagi, kadada baisian kula. Jadi asal paguru ikam haja
mawakili datang ka sia, itu gin hudah kami anggap ikam hudah balarangan, hudah
baikatan lawan anakku.
Maksutku
kaya ini kada papa pang. Sakira kami kawa jua manyahuti mun urang kampung atawa
urang lain batakun, kanapa kami kada hakun manarima urang badatang? Jadi kami
kawa manjawap luku, bahuwa Diyang Ruyan hudah dilarangakan lawan diikam nang
lagi balalah di jagat pandikar handak maamalakan ilmu.”
Tadiam
Utuh Karinyum mandangar ucapan Pambakal Acut nang kaya itu. Amun dipikir-pikir
banaran jua pang maksut sidin tu. Sakira hubungan inya lawan Diyang Ruyan kada
maulah rambang lagi, kada manggantung.
“Diyang
Ruyan pang kaya apa? Inya hakun hajalah lawan ulun?”
Pambakal
Acut tatawa. “Mun inya kada katuju lawan ikam, hakunlah inya baparak lawan
ikam?”
“Luku ai
inya tapaksa haja mangawani ulun marga dipaksa pian.”
“Kada.
Amun sual itu aku yakin haja anakku tu gin katuju lawan ikam. Biar kaya apa
gin, anak tu musti maasi lawan kuitannya, iya luku?”
“Mun
kaya itu, ulun handak bapandirai hulu lawan Diyang Ruyan lah isuk? Ulun handak
mamastiakan, katuju kada inya lawan diulun? Mun inya katuju, isuk tu jua ulun
bulik ka gunung handak mambawai paguru ulun ka sia badatang. Mun inya kada
katuju, artinya kami kada bajudu, Pakacil ai.”
“Ayuha,”
jar Pambakal Acut asa lapang hinak mandangar Utuh Karinyum baucap nang kaya
itu.
Kada
panjang kisah, wayah dipandiri, Diyang Ruyan kada kabaratan dilarangakan lawan
Utuh Karinyum, ari nitu jua Utuh Karinyum bulik ka Gunung Kuntawan handak
bapadah lawan pagurunya. Guru Utuh Karinyum tauling wan takurihing mandangar
kisah muridnya tu. Baluman sabulan turun gunung hudah babulik pulang.
Babuliknya gin kada marga dialahakan urang atawa mainta tambahan ilmu, tagal
handak inta kawinakan! Nang ngaran guru lawan pangganti kuitan, Busu Balambang
hakun ai dibawai muridnya handak badatang ka rumah Pambakal Acut.
Gasan
tanda balarangan tu, Utuh Karinyum manjulung ka Diyang Ruyan galang amas
batatah burung anggang ampun aruah bini pagurunya nang dibariakan pagurunya
lawan inya gasan a’atarannya. Diyang Ruyan jua manjulungi Utuh Karinyum cucuk
galung amas.
“Sakira
pian taingat jua lawan diulun amun di banua urang bahuwa di Kampung Dadap hudah
ada nang mahadang,” jar Diyang Ruyan. “Mudahan ai pian kada suwah bapaling ka
bibinian lain.”
“Lawan
cucuk galung tu kawa dijadiakan gaman silip (sanjata rahasia) Utuh ai,”
jar Utuh Iban, kaka panuhanya Diyang Ruyan umpat bapandir. Utuh Karinyum
baunggut.
Imbah
bamalam samalaman di rumah Pambakal Acut, Busu Balambang bulik pulang ka
gunung. Ari itu jua, Utuh Karinyum bapadah jua lawan Diyang Ruyan lawan
kaluarganya handak balalah (bapatualang) di jagat pandikar. Inya handak
manuju ka kutaraja Nagara Dipa.
“Ganang
ulun, ka lah?” jar Diyang Ruyan inda marista manulakakan Utuh Karinyum.
“Ikam
jangan mahayakan lawan diaku, Ding ai,” jar Utuh Karinyum. “Jangan mamikirakan
aku tarus. Kaina ikam garing. Kaluarga ikam jua nang ngalihnya. Paling lawas
satahun, kaina aku babulik haja ka sia. Du’a akan haja sakira aku kada tatamu
aral salawas aku balalah tu lah?”
“Inggih,
ka ai. Nyata ai ulun badu’a tarus gasan kasalamatan pian.”
***
Bersambung ke Bagian 06
Tidak ada komentar:
Posting Komentar